یزد استانی در مرکز ایران میباشد که قدمتی سههزارساله دارد.
جمعیت شهر اصیل و تماشایی یزد طبق آخرین سرشماری که در سال ۱۳۹۵ ۵۲۹,۶۷۳ نفر میباشد،. بنابراین آمارِ اعلام شده، شهر یزد یکی از شهرهای بزرگ و پرجمعیت ایران زمین محسوب میشود
یزد اولین شهر خشتی جهان است که در یونسکو ثبت شده است و به اینخاطر بافت سنتی آن بدون تغییر مانده اسست مورد توجه گردشگران ایرانی و خارجی قرار گرفته است یونانیان در کتابهایشان از این شهر با نام «ایستایس»اشاره کرده اند
آب و هوا
این استان که روی کمربند خشک جهانی قرار دارد تابستانهایی خشک، گرم و طولانی و زمستانهایی سرد و تقریبا مرطوب را دارا میباشد از ابتدای اسفند تا اوایل اردیبهشت که هوا معتدل بوده و زمان مناسبی برای سفر به شهرهای این استان به شمار میرود
خشکی استان باعث رونق کشاورزی در این منطقه شده و بعضی محصولات مثل انار، پسته، غلات، پنبه، چغندر قند، کنجد و خرمای بافق در این استان پرورش داده میشود..
گونههای جانوری خاصی در استان یزد وجود دارند و همین امر موجب شده بخش قابل توجهی از این استان اختصاص به مناطق شکارممنوع و حفاظتشده دارد . گور ایرانی، کاراکال، بزمجه بیابانی، هوبره، باقرقره شکمسیاه و یوزپلنگ آسیایی در این منطقه وجود دارند
صنایع دستی
میبد یکی از بزرگترین تولیدکنندگان سفال و سرامیک در ایران میباشد نقوش مرغ و ماهی و خورشید خانم را میتوان روی سفالهای بدون لعاب و لعابدار این منطقه مشاهده کرد.
داراییبافی که امروزه به ندرت اثری از آن دیده میشود(دارایی نوعی پارچه بوده که برای تهیهی بقچه، رولحافی و...به کار میرود)، ترمه، شعربافی، شمد، زیلوبافی و تولید چادر شب از دیگر صنایع دستی این استان هستند.
ترمه:
یکی از انواع صنایع دستی اصیل ایرانی که از گذشتههای بسیار دور زینتبخش خانههای ایرانی میباشد و . ترمه، در واقع نوع مخصوصی از پارچه بوده که با ظرافت خاصی نقش و نگار اصیلی از قبیل بتهجقه را به نمایش میگذارد از این پارچۀ منحصر به فرد به عنوان رومیزی یا حتی به عنوان تزئین بر روی کیف، کفش یا حتی لباس به کار میرود
چادر شب و شمد:
چادر شب و شمد نیز نوع خاصی از پارچه میباشند. این پارچه از اصالت و قدمتی دیرینه برخوردار بود و شاید سالهای سال میباشد که در خانههای ایرانی هست. چادر شب و شمد به عنوان روانداز یا رختخوابپیچ به کار می رود
زیراندازها
شهر یزد در تولید و ارائۀ انواع و اقسام زیراندازها از قبیل زیلو و گلیم و سایر انواع فرشهای مرغوب نیز سرآمد سایر شهرهای ایران زمین می باشد. بنابراین یکی دیگر از انواع سوغاتی که میتوانید از شهر یزد با خود همراه ببرید انواع زیراندازهای باشکوه ایرانی و به ویژه یزدی میباشد.
یزد استان خوراکیها و تنقلات شیرین میباشد
حلوا ارده اردکان، کیک یزدی مشهور، قطاب، باقلوا، پشمک، نقل، شیرینی حاج بادومی، نان برنجی، سوهان آردی و سوهان خانی، لوز (لوز بیدمشک، لوز بادامی و لوز نارگیل)، منقا یا شیرینی پنجرهای و نان سوروک برخی از شیرینیها و خوراکیهای خوشمزهای این استان می باشند
سوغات شهر یزد
شهر اصیل و تماشایی یزد یکی از آن مقاصد سفر می باشد که به هیچ عنوان نباید آنرا از دست دهید انواع و اقسام خوراکیها و شیرینیهای دلبرانه و خوشمزه و پرآوازۀ این شهر را حتما امتحان کنید
در هر شهری از شهرهای ایران زمین نیز که بروید بهترین شیرینیفروشیها عنوان شیرینی یزدی را دارند و سعی میکنند از شیرینیهای یزدی در فروشگاه خود بفروشند
غذاهای خوشمزۀ سنتی مخصوص شهر یزد
غذاها و خوراکیهای سنتی این استان کهن بسیار هستند. شهرت خاصی در میان گردشگران دارا میباشد
آش شولی یزدی
این آش حیرتبرانگیز میباشد. به دو دلیل. اول اینکه آش شولی یزدی تقریباً میتوان گفت شهرتی جهانی دارد. اما دلیل دوم در حیرتبرانگیزبودن این آش محبوب، دوگانه بودن نوع پخت، ظاهر و حتی مواد اولیۀ آن در فصل گرما و در فصل سرما میباشد. به این معنا که اگر شما در فصل تابستان به شهر یزد سفر کنید و از آش شولی یزدی میل کنید با طعم و حتی رنگ و رویی متفاوت با همین آش در فصل زمستان مواجه میشوید. این تفاوت در رنگ و رو و در طعم به خاطر استفاده از مواد اولیۀ مختلف برای طبخ این آش در فصل تابستان در مقایسه با فصل زمستان میباشد
قیمه یزدی
یکی دیگر از غذاهای سنتی و خوشمزه که در شهر اصیل و تماشایی یزد محبوبیت و شهرت دارد با نام قیمه یزدی معروف است. این خورش سنتی و دیرینه، عنوان اصیلترین غذای استان یزد را دارد و هیچ رستورانی در سراسر استان یزد نیست که در منوی خود قیمه یزدی را نداشته باشد. آنچه سبب ایجاد تمایز و تفاوت میان قیمه یزدی با قیمهای که در سراسر ایران زمین پخته میشود، استفاده از نخود به جای لپه میباشد.
تاس کباب یزدی
یکی دیگر از غذاهای معروف و پرطرفدار در شهر یزد با نام تاس کباب معروف است. این غذای دلچسب از سیبزمینی، پیاز، روغن، گوشت چرخ کرده، رب گوجه فرنگی به همراه دارچین و شاید هرزگاهی اندکی هویج آماده میشود تاس کباب یزدی غذایی میباشد که ساکنان شهر یزد در مهمانیها و محافل خود بر سر سفره میگذارند. این غذای سنتی و خوشمزه نه تنها طعمی لذیذ و ناب بلکه عطری دلانگیز و وسوسهبرانگیز را دارا میباشد
آش آلو، آش آبغوره، آش ماش، آش کدو، آش انار، قیمه نخود که به جای لپه نخود دارد، خورش به آلو، قلیه کدو یزدی، کوفته لپه، کوفته نخودچی برخی دیگر از غذاهای سنتی این استان میباشند
معرفی جذابترین اماکن تماشایی در شهر یزد
گنبد عالی ابرکوه
اگر به شهر ابرکوه یزد رفتید ، پیشنهاد می کنیم از بنای برج مانندی که ازدوران دیلمیان بر فراز کوه سنگی شهرستان ابرکوه باقی مانده دیدن کنید و معماری ظریف آن بسیار ساده و زیبا میباشد ؛. این گنبد هشت ضلعی که قدیمی ترین و محکم ترین اثر تاریخی ابرکوه هم محسوب میشود، مقبره "امیر عمید الدین الشمس الدوله" میباشد. دیوار و سقف این بنا از سنگ سفید و ملات آن گچ و ساروج ساخته شده است..
این گنبد آجر پوش که دور تا دور آن سنگ تراشی های ظریفی به چشم میخورد دارای کتیبه ای است که روی آن با خط کوفی نام صاحب قبر و تاریخ ساخت بنا را حک کرده اند و گنبد سنگی ابرکوه دارای چهار در ورودی میباشد در سه طرف جنوب، مغرب و مشرق این گنبد، سنگهای قهوه ای رنگی دیده میشودکه روی آنها با خط نسخ نام چهارده معصوم تراشیده شده است.
در کل ایران، دو بنای دیگر وجود دارند که از نظر معماری شبیه به بنای سنگی هگ ابرکوه،هستند. یکی از آنها در نزدیکی طارم است و دیگری بالای سرقورگ در راه داراب به بندر عباس قرار دارد
مسجد جامع یزد
در تمام شهرهای ایران زمین مهمترین بنا مسجد جامع آن شهر میباشد. شهر یزد نیز از این قاعده مستثنی نیست. مسجد جامع در شهر یزد با منارههایی بلند و سر به فلک کشیده به همراه گنبدی مدور و کروی در مقایسه با منارههای بلند، بسیار کوتاه به نظر می آید. اتفاقاً همین ویژگی به همراه تزئینات فیروزهای و پر نقش و نگاری که در گوشه گوشۀ این مسجد بزرگ دیده میشود باعث شده اندکه این مسجد در نوع خود منحصر به فرد باشد و به حق لقب زیباترین و دلرباترین بنای شهر یزد را مال خود کند.
میدان امیر چخماق
یکی از میادین مهم و صد البته جذاب از دید گردشگران عزیز در شهر اصیل و تماشایی یزد با نام میدان امیر چخماق معروف است. این میدان نقطۀ مرکزی و اصلی شهر محسوب میشودو مهمترین مراسم شهری در این میدان اجرا میشود. این میدان در قلب خود بنایی تاریخی دارد که قدمت میدان امیر چخماق و بنای دلربایی که در آغوشش خفته میباشد
باغ دولت آباد
یکی دیگر از اماکن جذاب و تماشایی در شهر یزد باغ دولت آباد است. این باغ تاریخی محیطی فرحانگیز و بینظیر را دارا میباشد. در فصل تابستان که گرمای هوا به ویژه در شهر یزد و در طول روز بالا میرود در ساعات شب به باغ دولت آباد بروید تا از هوای خنک و دلپذیر آن بهره مند شوید
محلۀ زرتشتیها در شهر یزد
در شهر عزیز، اصیل و تماشایی یزد محلهای تاریخی و ناب با اِلِمانهایی از گذشتههای دورهست که این محلۀ جذاب و دیدنی مخصوص زرتشتیان است و اتفاقاً با نام محلۀ زرتشتیان معروف است اگر علاقه مندیدو کنجکاو میباشید که درکوبهای قدیمی را به همان شکلی که در قرنهای پیش وجود داشته اند تماشا کنید، یا برای مثال روی سکوهای قدیمی با قدمتی به قدر چند قرن برای دقایقی هر چند کوتاه تکیه بزنید و میتوانید در سفر خود به شهر یزد به محلۀ زرتشتیان سر بزنید
آتشکدههایی در شهر یزد یا در حوالی آن
اگر علاقه مندیدکه آتشکدهها را از نزدیک تماشا کنید کافی است به شهر یزد بروید. در داخل شهر اصیل و تماشایی یزد یکی از مهمترین آتشکدههای زرتشتیان که حافظ آتش ۵۰۰۰ ساله میباشد قرار گرفته است. این آتشکدۀ مهم به نام آتشکدۀ ورهرام یزد معروف است. اما در حوالی شهر یزد نیز چندین و چند آتشکدۀ مهم وجود دارند که هر کدام از قدمتی دیرینه دارند و از نظر برگزاری مراسم و آداب مخصوص پیروان آیین زرتشتی، از اهمیت ویژه ای برخوردارند.
کویر دروازه قرآن و تالاب پساب یزد
در قسمت ورودی شهر یزد کویری با نام کویر دروازه قرآن قرار دارد. از آنجایی که این کویر در قسمت ورودی شهر است و تالاب پساب یزد مهمان آن میباشد به این نام معروف شده است. حضور کویر و تالاب در کنار هم تصویری ناب و منحصر به فرد از طبیعت را ایجاد کرده است که دیدار از آن بسیار ارزشمند و باشکوه میباشد
عمارت قصر آینه یا موزه آینه و روشنایی
عمارت دیگری در شهر یزد به نام قصر آیینه هست که این عمارت در سال ۱۳۲۰ به صورت یک مهمانسرای خصوصی احداث شد
آبانبارها بخشی از جاذبههای دیدنی این شهر میباشند؛ آبانبار شش بادگیری و آبانبار رستمگیو از نمونههای این بناهای قدیمی است
آتشکدهي بهرام، موزهی مارکار، خانهی هنر، مدرسهی ضیاییه یا زندان اسکندر، موزهی آب، خانهی لاریها، مسجد جامع کبیر، بازار خان، موزهی مردمشناسی حیدرزاده، و حمام ابوالمعالی از دیگر دیدنیهای شهر میباشند
.